UZUNKÖPRÜ'DE HÜRRİYET ANITI

‘Hürriyet Anıtlarının şaşırtıcı kader birliği’
Uzunköprü’de HÜRRİYET ANITI
ve Şişli’de ABİDE-İ HÜRRİYET

Mazhar Müfit (Kansu) - (1874-1948)

UZUNKÖPRÜ VE MAZHAR MÜFİT BEY
     1919 da Bitlis Valisi iken istifa ederek Milli Mücadele’ye katılan ve Mustafa Kemal Atatürk’ün  Ulusal Kurtuluş savaşında sürekli yanında bulunan Mazhar Müfit (Kansu), 17 Ağustos 1904 yılından 6 Ağustos 1910 yılına kadar Edirne’ye bağlı Uzunköprü (Osmanlı idaresindeki adı Cisr-i Ergene) ilçesinde kaymakamlık yapmıştır.
Edirne Defteri Hakani(Tapu ve Kadastro) Müdürü Müfit bey‘in oğlu olan Mazhar Müfit bey göreve gelir gelmez dönemin Belediye Başkanı Hafız İsmail (Yayalar)  Efendi ile birlikte  aydın ve ilerici bir kadro ile Uzunköprü’ye yeni eserler ve hizmetler yapmaya başlar. O dönemki kadrosu ise Süleyman Sururi Efendi (Naib) , Yorgi Zafir Efendi (Yard.) Mehmet Esat Efendi’dir.

UZUNKÖPRÜDE İLK BELEDİYE BİNASININ YAPILIŞI (1907)     Uzunköprüde’ki ilk Belediye binası kaymakam Mazhar Müfit (Kansu) beyin ve Belediye Başkanı İsmail (Yayalar) efendinin öncülükleri ve halkın parasal yardımları ile 1905 yılında kurbanlar kesilerek temeli atılmıştır.


Uzunköprü Eski Belediye Binası (1907-1953)

Uzunköprü Eski Belediye Binası (1907-1953)

    Binanın yapımı aynı yıl tamamlanmış, Padişah II.Abdülhamid'in hükümdarlık tahtına çıktığı günün yıldönümü olan 19 Ağustos’ta törenle hizmete açılmıştır.
    Aşağıdaki resimlerde de görüldüğü gibi Uzunköprü belediye binası bugünkü Edirne'de Selimiye Camiinin hemen yanında inşa edilen ve hala kullanımda olan belediye binasının daha küçük, minyatür örneğidir.
Uzunköprü’nün girişinde yer alan bu iki katlı ahşap binanın zarif demir parmaklıklarla çevrili iç açıcı bir bahçesi , kurşun kubbeli bir saat kulesi ve bu kulede bir çalar saat varmış. Giriş balkonu üzerindeki tabelada "Umur-ı Belediye" yazısı bulunmaktaymış.
Bu saat kulesi ve çalar saatin bedeli olan 46 liranın yüz mecidiyesi, Çakmak çiftliği sahibi, Edirne eşrafından Hacı Emin Beyzade Ahmet bey tarafından, geri kalanı da kasaba halkınca sağlandığı nakledilmektedir. Ön cephesinde bulunan üç adet makineli fenerin ise Edirne istasyon binasından ve bir tane de, Uzunköprü ticaret erbabınca, Almanya'dan getirtildiği bilinmektedir.

Edirne Belediye Binası

     Mazhar Müfit bey’in öncülüğünde ve halkın katılımlarıyla meydana getirilen bu belediye binası  1953 yılına kadar hizmet görmüştür.
1953 yılında, artan belediye personeli için yeterli olmayan bina yerine belediye parkına yeni bir belediye binası yapılması kararlaştırıldı. Eski binanın Uzunköprü Müzesi olarak tahsis edilmesi önerilmesine rağmen Belediye Meclisi Cumhuriyet alanının genişletilmesi amacı ile bina yıktırıldı ve yerine bugünkü yeni belediye binası yaptırıldı.
UZUNKÖPRÜDE İLK DEMOKRASİ ANITININ YAPILIŞI (1908)          
     20. yüzyılın başında Osmanlı Devleti zor günler yaşıyordu. Aydınlar, çıkış yolu arıyorlardı. 1889'da 5-6 askeri tıbbiyeli, okulda kendi aralarında bir gizli ihtilal örgütü kurdular. Sonradan "İttihat ve Terakki Cemiyeti" adını alan bu örgüt, asker-sivil aydınlar arasında içten içe, fakat hızla yayıldı. Her gün ölümle burun buruna olan Rumeli'deki subaylar, bu ihtilalci kuruluşun lokomotifliğini yapmaya başladılar. Çünkü Rumeli'deki askerler, diğerlerinden daha çok işin içinde ve ateşin orta yerindeydi.

 
     Selanik'te Enver ve Niyazi Paşalar gibi subayların da katılmasıyla güçlenen İttihatçılar, Osmanlı devletini ancak Kanun-ı Esasi'nin yeniden kabulünün kurtarabileceğini düşünüyorlardı. Kolağası Niyazi Bey ve ona katılan Enver Bey'in Resne'de isyan ederek dağa çıkmaları ve Rumeli'de halk tarafından büyük bir destek bulmaları üzerine II.Abdülhamit anayasayı yürürlüğe koyarak 23 Temmuz 1908 II.Meşrutiyet'i ilân etti.

     İkinci Meşrutiyetin ilanından sonra derhal seçimlere gidildi. Seçimlerin başlıca 2 partisi İttihat ve Terakki ile liberal görüşlü Ahrar Fırkası'ydı. Seçimleri İttihatçılar kazandı. Seçimlerin ardından oluşan yeni Meclis-i Mebusan 17 Aralık 1908'de çalışmalarına başladı.
    Meclis-i Mebusan açılmış, Kanun-i Esasi kabul edilmiş. Memleketin her köşesinde hürriyet rüzgarları esmekteydi.

1. ve 2. Osmanlı Meclis-i Mebusan Binası, 1908 de Meşrutiyet Meclis-i Mebusanı - 1930'lar
 (Eski Darülfünun - Mimar Gaspati Fossati, Yapımı 1846-1863)

İstanbul Sultanahmet'te  ilk Meclis-i Mebusan (1933 de yandı)

    Yurtçapında yayılan bu anayasa ve meclis düzeni ile demokratikleşme rüzgarından etkilenen birçok aydın, Meşrutiyet’in getireceği erdemlerden büyük ümitlerlere kapılarak çalışmalarında yeni bir heyecan duymaktadırlar.


Meşrutiyet Padişahı (1909-1918)
Mehmet Reşat (V. Mehmet)

    Bu günlerde, Mülkiyeden mezuniyetinden sonra tayin edildiği Edirne İdadisindeki öğretmenliğin hemen ardından Havsa ve Çorludaki idarecilik görevlerini ifa eden ve daha sonra da 1906’da Uzunköprü Kaymakamı olan Mazhar Müfit Kansu, Meşrutiyetin coşkulu heyecanı ile Uzunköprü'de bir anıt yapmaya karar verir.
    O dönemin Uzunköprü Belediye Başkanı Hafız İsmail Yayalar efendi’ninde yardım ve destekleri ile Uzunköprünün kent tarafındaki başında bir anıt çeşme yaptırırlar. Yurdumuzun demokrasi ile yönetilmesini isteyen aydınların Uzunköprü’deki bu çabaları ilçenin Uzunköprüden girişinde soldaki alana bir Demokrasi Anıtı olarak gerçekleşir.



Anıt etraftaki kablolara destek
teşkil ediyor (2009)

    1908’de ilan edilen Meşrutiyet’in anısına dikilen anıtın dört ayrı cephesinde Fransız Devrimi’nden ilham alan İttihat ve Terakki iktidarının sloganlaştırdığı Hürriyet, Adalet, Eşitlik (Müsavat) ve Kardeşlik (Uhuvvet) ilkelerinin yazılı olduğu mermer kaideler bulunmaktadır. Yapılan araştırmalarda, Türkiye'de demokrasi'ye geçişi sembolize eden böyle bir anıt'a, o dönemde , Uzunköprü dışında başka bir yerde bulunmadığı tespit edilmiştir.


Anıtın "Hürriyet" yazan tarafı

     Bu anıtın varlığı bize, yapılışı döneminde Uzunköprü'de, başta kaymakam Mazhar Müfit Kansu ve Belediye Başkanı Hafız İsmail Yayalar efendi olmak üzere demokrasinin anlamını bilen ve yurdumuzun demokrasi ile yönetilmesini isteyen aydınların olduğunu göstermektedir. Bu çok anlamlı anıtın kuruluşunu, Yeni Edirne gazetesinin 14 Kanunu-evvel 1324 (14 Aralık 1908) tarih ve 106 numaralı sayısında özet olarak şöyle görüyoruz;

Osmanlıların Milli ve Umumi Düğünü
Cis-i Ergene'de (Uzunköprü) meşrutiyet anayasasının yeniden yürürlüğe konması ve yeni meclisi mebusanın oluşturulması nedeniyle, Belediye dairesi önünde 11 Aralık 1908 tarihinde büyük bir tören yapıldı. “
Haberde, anıtın açılış konuşmasını yapan Kaymakam Müfit Bey’in  halka ve öğrencilere meşrutiyetin anlamını, ve Fransız devriminin getirdiği demokrasinin ana ilkeleri olan Hürriyet (özgürlük), Adalet, Müsavet (eşitlik), Uhuvvet (kardeşlik) sözcüklerini anıtın dört yanına mermer yazıtlar biçiminde yerleştirerek ölümsüzleştirdiklerini anlattığını yazmaktadır. Gazetedeki haberde bu törenin detayları ise şöyle verilmektedir ;
Askerler, hükümet ileri gelenleri öğrenciler ve kalabalık bir halk topluluğu törene katılmış, hep bir ağızdan,
"Yaşasın meclis-i mebusan
Yaşasın kanun-i esasi
Yaşasın ordumuz
Yaşasın padişahımız"
haykırışları ile yeri göğü inlettiler. Askerler resmi geçit yapıp kışlalarına çekildiler.
Edirne'den getirilen ince çalgıcılar Hürriyet marşını çalarken belediye de Kaymakam ve Belediye Başkanı kutlamaları kabul ettiler. Gece de belediyenin önünde şenlikler ve fener alayı yapıldı. Bu törende bir Rüştiye okulu öğrencisi tarafından şu  manzume okundu.
" Milletin fahrı Niyazi, ordumun enverleri
Muhterem cemiyetin ey kahraman askerleri
Azm-ı kati samı ceri ittihat rehberleri
Devleti ihya eden şurayı ümmet erleri

İnce çalgılar Ordu marşını çaldılar;
Ordumuz etti yemin
Titredi hak-u zemin
Milleti etti emin
Açıldı rah-ı nevin
Sancağımız şanımız
Türk oğludur sanımız
Vatan bizim canımız
Feda olsun kanımız."

Uzunköprülü tarihçi Latif Bağman anıtın 1965 yılından Uzunköprü köprüsünün büyük bir onarıma alınmasıyla ve genişletme çalışmaları ile yapılan düzenlemelerde zarar gördüğünü ve bazı yazıtlarının kaybolduğunu belirtmektedir. Tarihi köprü 44 yıl önce genişletilirken sökülerek 1 metre öteye taşınmış. Bu yer değiştirme sırasında Bayındırlık Bakanlığı’na ait bir depoya kaldırıldığı öne sürülen mermer kitabeler kaybolmuş.

Bunun üzerine, tarihçi Latif Bağman, bir hat ustasına 4 ilkeyi mermer üzerine yazdırıp anıttaki yerlerine koydurmuş. Bağman, Uzunköprü Tarihi ve Belgeleri(2) adlı kitabında, “Biz Uzunköprülüler, Türkiye’mizde demokrasiye geçiş fikrinin benimsendiğinin sembolü olan bu eşsiz demokrasi anıtımızla ne kadar övünsek azdır” diyor. 

Yüzyıl önce ülkemizin ilklerinden birisi olarak Uzunköprü’de gerçekleştirlen böylesine anlamlı bir yapıtın, günümüzde ilgisizlik kuşatmasında tutularak taş yığınına dönüştürülmesinin emanete saygısızlık olduğu değerlendirmesinde bulunan ilçenin duyarlı kesimleri, Anıtın bir an önce çevre düzenlemesi gereğine dikkati çekiyorlar. Anıtın yapıldığı amaç ve zamana ait herhangi bir ibare bulunmamakta ancak hemen yanındaki tarihi Uzunköprü’nün kitabesi anıtın üzerinde yer almaktadır.

Mevcut durumuyla dar bir alana sıkışan ,etrafı otopark halinde olan ve üzerine özensizce birçok kablo bağlanan ve adeta bir elektrik direği gibi kullanılan anıt, maalesef yıllardır ilgisizliğin kurbanı olarak yok olma  tehdidi ile karşı karşıyadır.  
1908 yılında ilan edilen Meşrutiyetin Uzunköprü halkı için taşıdığı anlamın somut bir ifadesi olarak yapılan ve ülkemizde tek olan Hürriyet Çeşmesi ya da Demokrasi Anıtı yerel yöneticilerden tarihi değerine uygun olarak çevresinin düzenlenmesini ve gelecek kuşaklara yakın tarihimizi hatırlatacak bir anı  olarak ulaşabilme şansını beklemektedir.

EDİRNE UZUNKÖPRÜ’DEN,   İSTANBUL ŞİŞLİ’YE     
                     
1908 yılında II. Meşrutiyetin ilanından sonraki seçimlerde İttihat ve Terakki partisinin kazanması ve Meclisin çalışmalara başlaması ile, ülkeyi perde arkasından yöneten İttihat ve Terakki yönetimine karşı bazı çevrelerde gitgide artan bir hoşnutsuzluk vardı. 

6 Nisan 1909 günü muhalif gazeteci Hasan Fehmi Bey'in bir İttihat ve Terakki fedaisi tarafından öldürülmesi, İstanbul'da büyük bir protesto gösterisine yol açtı. Ve sonunda 13 Nisan 1909'da (Rumi 31 Mart) bazı askerî birliklerin ve medrese öğrencilerinin katıldığı bir ayaklanma başladı; Derviş Vahdeti ve İttihad-ı Muhammedi örgütünün yönlendirdiği binlerce insan Ayasofya semtindeki Meclis-i Mebusan önünde ‘gavurluk istemeyiz, şeriat isteriz’ diye bağırdılar. Bazı subaylar ve bazı milletvekilleri linç edildi ve İttihatçı olarak bilinen gazeteler yağmalandı. Meclisin önünde Adliye Nazırı Nazım Paşa, Lazikiye Mebusu Emir Aslan bey’i linç ederek öldürdüler. Bahriye Nazırı Rıza Paşa ise öldü sanılarak bırakıldı. ‘Mektepli zabit istemeyiz’ diye bağıran isyancılar önlerine çıkan mektepli askerlerden Binbaşı Ali, Yüzbaşı Nail, Yüzbaşı Selahattin, Yüzbaşı Sparati, Mülazım Muhiddin ve Mülazım Selim ilk öldürülenlerdi. 31 Mart Olayı olarak anılan bu ayaklanma, Selanik'ten gelen Hareket Ordusu tarafından 24 Nisan'da bastırıldı. Yaşanan büyük çatışmalarda 3’ü subay 71 asker şehit oldu. 26 Nisan’da İstanbulda büyük bir cenaze töreniyle şehitler toprağa verildi ve Hürriyet şehitleri için bir anıtın yapılmasına karar verildi. Anıt için Mimar Muzaffer Bey'in projesi seçilmiştir. II.Meşrutiyetin üçüncü yılında 23 Temmuz 1911’ de ‘Abideyi Hürriyet Anıtı’  büyük halk katılımı ile açıldı.

Anıt, havaya atış yapan bir top şeklindedir. Örme taştan yapılan bu anıtın altı da üçgen biçiminde bir cami olarak yapılmıştır ve zemininde şehit olan askerler gömülüdür.  Anıtın yer aldığı alanda 31 Mart Vakasında ölen Kurmay Binbaşı Ahmet Muhtar, Deniz Binbaşı Salih, Üsteğmen Bekir ve 68 er defnedilmiştir.Ayrıca Sadrazam ve Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa Türbesi ile Mithad Paşa'nın ve Talat Paşa'nın mezarları da anıt çevresi içindedir. Sonraki yıllarda anıt ve çevresindeki alan,bazı 2. Meşrutiyet ve İttihat ve Terakki hareketi önde gelenlerinin defnedildiği bir anıt mezarlığa dönüştürüldü.

Abide-i Hürriyet Anıtı-İstanbul-1911

     Şişli’de 165 dönümlük bir arazi üzerinde yapılan Abide-i Hürriyet Anıtı’ndaysa tıpkı Uzunköpru’deki öncüsü gibi bugün tuhaf bir manzara hakim.
Abideyi Hürriyet Parkı yeterince bakımlı ancak anıtın bahçesine girişler kontrol altına alınmış ve anıt çevresi bahçeye yapılan bu bakımı anıt çevresinde görmek mümkün değil. Parkta dolaşanların anıtın anlamı ve çevresindekilerle ilgili bir bilgi edinmesi imkan dahilinde değil. Anıtın etrafı ise çarpık yapılaşmanın neticesi olarak yapılan yüksek ve modern yapılar ile sarılmış. Bu binaların en sonuncusuda yakında açılacak olan Adliye Sarayı. Bu gibi anıtların temsil ettikleri olay ve dönemleri yerinde görerek öğrenmek ve hatıralar içine almak yakın tarihimizin bilinçli öğrenilmesi açısından son derece önemlidir.

Abide-i Hürriyet Anıtı-2011

Bugün İstanbul-Şişli ve Edirne-Uzunköprü’ de bulunan bu "Hürriyet" anıtları aradan geçen 100 yıla yakın bir süre sonunda mukedderatlarındaki tuhaf benzerlikle aynı manzarayı paylaşmaktalar. 

Unutulan yakın tarihimize ve milli değerlerimize acı bir örnek oluşturan bu anıtların gerek ilgili belediyeler gerekse kaymakamlıklar eli ile bir an evvel tarihsel değerlerine kavuşturulmasını ve temsil ettikleri dönem ve değerleri aksettirecek bilgilerle donatılmasını beklemek hakkımızdır. Aksi takdirde tarihimizin bu önemli olayları tarih kitaplarındaki bir paragraf olarak kalmakta ve sandığımızdan da bize yakın olan bu somut tarih "şahitlerini !" bilgilerimizle bütünleştirmek imkanı bulunmamaktadır. Genç nesillerin bu bütünleştirmeye ihtiyaçları gün geçtikçe artmaktadır.

Derleyen: Metin Atuf KANSU (Eylül 2010)
Faydalanılan kaynaklar:
1)     Dr.Arif AKDENİZ, FMV Dergisi-FYZY Sayı 13, Haziran 2009
2)     Latif BAĞMAN, UZUNKÖPRÜ Tarihi ve Belgeleri-Ulusal Bellek-Edirne 2005
3)     Metin Atuf KANSU, Özel Arşivi 


ÖNEMLİ BİR GELİŞME NOTU 

2012 yılının Aralık ayında Uzunköprü Belediye başkanlığından aldığım bir davet mektubu beni çok sevindirdi. Bu davette 11 Aralık 1908 de Kaymakam Mazhar Müfit Kansu ve Belediye Başkanı Hafız İsmail Yayalar tarafından açılan bu anıtın aradan geçen 104 yıl sonra restore edilerek yeniden açılışının yapılacağı bildiriliyordu.

Sayın Metin Atuf Kansu,
Dönemin Kaymakamı Mazhar Müfit Kansu ve Belediye Başkanı Hafız İsmail Yayalar tarafından "Özgürlük Çeşmesi" 11 Aralık 1908 yılında açılmıştır.
Demokrasi ve Özgürlük akımlarından sonra Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde dikilen ilk anıt olma özelliğini taşıyan "ÖZGÜRLÜK ANITI" için Belediyemiz 2010 yılında proje çalışmalarına başlamış ve 2012 yılında restorasyonunu gerçekleştirmiştir.
Açılışının yapıldığı 11 Aralık tarihinde yenilenmiş halinin açılışı 11 Aralık 2012 Salı günü saat 12.30'da yapılacaktır.
Katılımınızın onur vereceği açılışta sizleri de aramızda görmek istiyoruz.
Av. Enis İŞBİLEN
Uzunköprü Belediye Başkanı

Her ne kadar Mazhar Müfit Kansu'nun gayretleriyle yapılan bu "Demokrasi Anıtı"nın restorasyonunun bittiğine ve açışı törenine dair davetiye anıt açılışından bir gün önce elime geçtiği için İstanbul'dan giderek törene katılma fırsatım olamadıysa da böyle bir olayda hatırlanmam beni çok memnun etti ve Uzunköprü Belediye Başkanı Sn. Enis İşbilen'e Kansu ailesi adına teşekkür mesajı gönderdim. 

Sn. Samet bey,
(Uzunköprü Bel.Bşk.Özel Kalemi)
Mazhar Müfit Kansu'nun hatırasına gösterdiğiniz yakın ilgi ve alakadan dolayı müteşekkiriz. Nazik davetinize Kansu ailesi adına çok teşekkür ederim.
Ne yazıkki haberleşmeden doğan aksaklık yüzünden kadirşinas açılışınıza katılamadım. En kısa zamanda sizden randevu alarak kısa bir ziyaretle sizlere teşekkürlerimizi bizzat sunmak isterim.
Tekrar teşekkürlerimizi sunar , çalışmalarınızda başarılar dilerim.
Metin Atuf KANSU     
     
Yakında anıtın aydınlatılması içinde bir bütçe oluşturulacağını haberini aldım ve bu son şekliyle anıtın gelecek nesillere tarihine ve manasına yakışır bir şekilde aktarılacağından eminim.

ANITIN RESTORASYONU VE AÇILIŞI İLE İLGİLİ OLARAK BASINDA ÇIKAN HABERLER

Uzunköprü-GÜRSES GAZETESİ
 

Özgürlük Anıt’ı Özgürlüğüne Kavuştu..
Tarihi Uzunköprü’nün girişinde bulunan Özgürlük Anıtının restore çalışmalarından sonra yeni görünümünün açılışına Uzunköprü Kaymakamı Uğur Kolsuz, Belediye Başkanı Av. Enis İşbilen İlçe Emniyet Müdürü Ahmet Kenar, Av. Edip Can Yayalar ,CHP ilçe Başkanı Yakup Atalay, CHP kadın Kolları, Belediye Meclis Üyeleri ve vatandaşlar katıldı.
Açılış konuşmasında Belediye Başkanı İşbilen, Anıtın yapımında hizmeti geçen Kaymakam M. Müfit Kansu ve Belediye Başkanı Hafız İsmail Yayalar’ı saygıyla andı.
Kaymakamım M. Müfit KANSU, Belediye Başkanım Hafız İsmail YAYALAR ve Uzunköprü halkı bugün HÜRRİYET ANITI’mızın 104. yıl dönümü diyerek sözüne başlayan İŞBİLEN şöyle devam etti. Bugüne kadar aklımıza gelen geçmişten faydalanarak çeşmemizin çalışmalarını gerçekleştirdik. Kaymakamıma ve Uzunköprü halkına teşekkür ederim. İlk önce kilise çalışmalarına sonra özgürlük anıtı çalışmalarına başladık.  Vurgusunu yaptı. İşbilen Anıt hakkında tarihi bilgiler verdi. ANIT’ımızı kısa sürede tamamladık. Dünyaca ünlü ANIT’ımız 1908’de yapıldı. Türkiye’de ilk ve tek ANIT olmakla birlikte Tarih kimliğinde önemli bir yere sahiptir. Dünyada ve Türkiye’de kişi hak ve özgürlüğünü anlatmaktadır. 1908’de özgürlüğü hissetmeye başladık ve özgürlüğe inanan insanların var olduğuna inanıyoruz diyerek Mazhar ailesinde unutmayıp ‘ bizimle olamadılar onları buradan saygıyla anıyoruz. M. Müfit KANSU Kurtuluş Savaşında önemli görevlerde bulundu, Öğretmenlik yaptı gibi bir çok faaliyette bulundu diyen İŞBİLEN bunun yanı sıra Hafız İsmail YAYALAR’ın önünde de saygıyla eğiliyoruz. ANIT’IN dört bir yanında Osmanlıca getirdiği demokrasinin ana ilkeleri olan Hürriyet (özgürlük), Adalet, Müsavat (eşitlik), Uhuvvet (kardeşlik) bunların çeşmemizin dört bir yanında olması bize gurur vermektedir. Kültür değerlerimize sahip çıkalım yarınlarımıza gösterelim. Hepimiz birlikte olduğumuz için sizlere teşekkür ederim.

Uzunköprü GAZETESİ

Uzunköprü’de özgürlük Anıtı yada diğer adıyla Hürriyet çeşmesi de denilen Anıtın restorasyon yapılmasının ardından açılış töreni dün gerçekleştirildi.
Saat 12.30’da gerçekleşen açılışa Uzunköprü Kaymakamı Uğur KOLSUZ, Belediye Başkanı Enis ışBıLEN, Emniyet Müdürü Ahmet KENAR, CHP ılçe Başkanı Yakup ATALAY ile birlikte belediye meclis ve il genel meclis üyeleri ve çok sayıda CHP’li Oda başkanları ve vatandaş katıldı.
Uzunköprü Belediye Başkanı Enis İşBİLEN burada yaptığı konuşmada; “Yapılan araştırmalarda, Türkiye’de demokrasi’ye geçişi sembolize eden böyle bir anıt’a, o dönemde Uzunköprü dışında başka bir yerde rastlanmadığı tespit edilmiştir. Bu anıtın varlığı bize, yapılışı döneminde Uzunköprü’de, başta Kaymakam Mazhar Müfit (Kansu) ve Belediye Başkanı Hafız ısmail (Yayalar) efendi olmak üzere demokrasinin anlamını bilen ve yurdumuzun demokrasi ile yönetilmesini isteyen aydınların olduğunu göstermektedir. Ben bu anıtı bizlere kazandıran tüm büyüklerimize teşekkür ediyorum.” Dedi.
Uzunköprü Kaymakamı Uğur KOLSUZ’da Uzunköprü’de böyle eserlerin varlığından dolayı çok mutlu olduklarını ve bu eserlerin korunması ve restorasyonu için her türlü desteği vermeye hazır olduklarını ifade etti.
Daha sonra Belediye Başkanı Hafız ısmail (Yayalar) torunu Edip Can YAYALAR ile birlikte Kaymakam UğUR KOLSUZ ve birlikte Belediye Başkanı Enis ışBıLEN ve davetliler restorasyonu yapılan anıtın açılışını yaptılar.   


Derleyen: Metin Atuf KANSU (Eylül 2010)
Faydalanılan kaynaklar:
1)     Dr.Arif AKDENİZ, FMV Dergisi-FYZY Sayı 13, Haziran 2009
2)     Latif BAĞMAN, UZUNKÖPRÜ Tarihi ve Belgeleri-Ulusal Bellek-Edirne 2005
3)     Metin Atuf KANSU, Özel Arşivi